Στο πλαίσιο της διαρκούς επιμόρφωσης των Υπευθύνων ΕΚΦΕ, το σχολικό έτος 2022-23, διοργανώθηκε από την ΠΑΝΕΚΦΕ σειρά επιμορφωτικών συναντήσεων, με στόχο την παρουσίαση εργαστηριακών ασκήσεων, σειράς πρωτότυπων και κλασικών πειραματικών διατάξεων, μεθόδων πραγματοποίησης εργαστηριακών δραστηριοτήτων κλπ. Οι συναντήσεις ήταν μόνο διαδικτυακές, εισηγητές ήταν Υπεύθυνοι ΕΚΦΕ και τις εισηγήσεις παρακολούθησαν εκπαιδευτικοί που υπηρετούν στα ΕΚΦΕ όλης της Ελλάδας. Την υποστήριξη και τον συντονισμό της δράσης ανέλαβε κατόπιν ορισμού της από το ΔΣ της ΠΑΝΕΚΦΕ ομάδα επτά Υπευθύνων ΕΚΦΕ και συγκεκριμένα οι υπεύθυνοι/ες των ΕΚΦΕ Αργολίδας, Δράμας, Θεσπρωτίας, Κοζάνης, Ροδόπης, Σερρών και Τούμπας.
Πραγματοποιήθηκαν συνολικά 9 ημερίδες με 24 εισηγήσεις μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας Webex. Οι εργαστηριακές ασκήσεις παρουσιάστηκαν ζωντανά ή σε μορφή βίντεο ή με φωτογραφίες και συνήθως συνοδεύονταν από φύλλο εργασίας και/ή παρουσίαση με το θεωρητικό πλαίσιο της δραστηριότητας. Παρουσιάστηκαν 14 δραστηριότητες σχετικές με το μάθημα της Φυσικής, 1 σχετική με το μάθημα της Χημείας, 5 σχετικές με το μάθημα της Βιολογίας και 4 που αφορούσαν δύο ή περισσότερα μαθήματα.
Οι εργαστηριακές δραστηριότητες που παρουσιάστηκαν σε κάθε μάθημα κάλυπταν σχεδόν όλες τις τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου που διδάσκεται το αντίστοιχο μάθημα ενώ 2 από αυτές σχετίζονταν με τη διδακτέα ύλη της Ε’ και Στ’ Τάξης του Δημοτικού. Το υλικό των εισηγήσεων βρίσκεται στο αποθετήριο των εργασιών της ΠΑΝΕΚΦΕ και ο σύνδεσμος βρίσκεται εδώ.
Πιο αναλυτικά για το μάθημα της Φυσικής παρουσιάστηκαν οι παρακάτω εργαστηριακές ασκήσεις:
- Οπτικός λαβύρινθος – Παίζοντας με την ανάκλαση και τη διάθλαση για την Ε’ Δημοτικού, Στ’ Δημοτικού και τη Γ’ Γυμνασίου
- Λίγα δίνει, πολλά παίρνεις για την Στ’ Δημοτικού, Β’ Λυκείου και την Γ’ Λυκείου
- Όμηρος & Αστρονομία για την Α’ Γυμνασίου και Α’ Λυκείου
- Το κουτί με τα λαμπάκια (bulbbox) για τη Γ’ Γυμνασίου και Β’ Λυκείου
- Μελέτη του Β΄ Νόμου του Νεύτωνα με μια φωτοπύλη για την Α’ Λυκείου
- Πειραματική διάταξη για τη μελέτη κυκλικών κινήσεων. Διερεύνηση των παραγόντων από τους οποίους εξαρτάται το μέτρο της κεντρομόλου δύναμης που ασκείται σε ένα περιστρεφόμενο σώμα για την Β’ Λυκείου
- Επαγωγή and ..more για την Α’ Λυκείου και Γ’ Λυκείου
- Εμπέδηση εξ αυτεπαγωγής στο εναλλασσόμενο ρεύμα για την Γ’ Λυκείου
- Πειράματα με τη συσκευή του φωτοηλεκτρικού φαινομένου και λίγη φωτομετρία για την Γ’ Λυκείου
- Αυτεπαγωγή I για την Γ’ Λυκείου
- Αυτεπαγωγή IΙ για την Γ’ Λυκείου
- Η ψευδοαναλογική τάση για την Γ’ Γυμνασίου, Β’ Λυκείου και Γ’ Λυκείου
- Μέτρηση λ μονοχρωματικής ακτινοβολιας με τη χρήση CD για την Γ’ Λυκείου
- Φωτοηλεκτρικό φαινόμενο για την Γ’ Λυκείου
Η εργαστηριακή δραστηριότητα που παρουσιάστηκε και αφορά τη διδασκαλία του μαθήματος της Χημείας είναι η παρακάτω:
- «‘Όλα σε μία σταγόνα» Χημικές αντιδράσεις σε μικροκλίμακα για την Α’ Λυκείου
Πειραματικές δραστηριότητες στο μάθημα της Βιολογίας που παρουσιάστηκαν είναι οι ακόλουθες:
- Πειράματα με τρόφιμα σε μικροκλίμακα για την Α’ Γυμνασίου
- Διαβάζοντας κρανία πρωτευόντων για την Γ’ Γυμνασίου και την Β’ Λυκείου
- Μελέτη συστήματος ΑΒΟ και Rhesus – Ταυτοποίηση ομάδων αίματος για την Α’ Λυκείου
- Η βιοσυσσώρευση μέσα από μοντέλα για την Β’ Λυκείου
- Μίτωση στα ακρορρίζια κρεμμυδιού για την Γ’ Λυκείου
Οι εργαστηριακές δραστηριότητες που παρουσιάστηκαν και μπορούν να πραγματοποιηθούν σε 2 ή περισσότερα μαθήματα είναι:
- Δέκαθλο Φυσικών Επιστημών
- Αυτός ο κόσμος ο μικρός ο μέγας (μια παρουσίαση για το mol) στο μάθημα της Φυσικής και της Χημείας
- Πειραματική διάταξη της διεξαγωγής χημικής αντίδρασης σε μικροβαρύτητα στο μάθημα της Φυσικής, της Χημείας και της Βιολογίας
- Μαθαίνοντας και διδάσκοντας για την Κλιματική Αλλαγή στο μάθημα της Φυσικής, της Χημείας και της Γεωγραφίας-Γεωλογίας
Συνοψίζοντας την εμπειρία των συναντήσεων μπορούμε να πούμε τα ακόλουθα:
Ζωντανά ή βιντεοσκοπημένα πειράματα, πειράματα με χρήση αισθητήρων, κινητών τηλεφώνων, κατάλληλων λογισμικών, με όργανα και συσκευές που υπάρχουν στο εργαστήριο ή κατασκευάστηκαν από τους εκπαιδευτικούς, μπορούν να πραγματοποιηθούν στο σχολικό εργαστήριο και να βελτιώσουν την ποιότητα της διδασκαλίας των μαθημάτων Φυσικών Επιστημών. Η επεξεργασία των μετρήσεων και ο εντοπισμός των σφαλμάτων επισημαίνεται ως αναπόσπαστο τμήμα της εργαστηριακής διαδικασίας. Ο Όμηρος, η αστρονομία, τα περιβαλλοντικά θέματα, η μικροκλίμακα, οι προσομοιώσεις, η κατασκευή μοντέλων και τα παιχνίδια στην σχολική αυλή διεγείρουν το ενδιαφέρον των μαθητών για τις Φυσικές Επιστήμες πολύ περισσότερο από τους χημικούς τύπους, τις μαθηματικές σχέσεις, τους ορισμούς.
Η Οργανωτική Επιτροπή:
Αναστασία Γκιγκούδη, Υπεύθυνη ΕΚΦΕ Τούμπας
Σοφία Κυριαζοπούλου, Υπεύθυνη ΕΚΦΕ Ροδόπης
Σωτήρης Μανδηλιώτης, Υπεύθυνος ΕΚΦΕ Σερρών
Κλεοπάτρα Μανουσάκη, Υπεύθυνη, ΕΚΦΕ Αργολίδας
Βασίλης Νούσης, Υπεύθυνος, ΕΚΦΕ Θεσπρωτίας
Παναγιώτης Παζούλης, Υπεύθυνος ΕΚΦΕ Δράμας
Έρη Παπαδέλη, Υπεύθυνη ΕΚΦΕ Κοζάνης